Reacties op het factfindingrapport incl het rapport, d.d. 25 mei 2023

REACTIES OP HET FACTFINDINGRAPPORT VAN HET BESTUUR VAN TITANE

 

Inhoud

IK EIS EEN ONDERZOEK … door Charlotte Lopuhaa (22 juni 2023). 1

Reactie factfindingrapport, door Joop Burgerhout (4 juni 2023). 3

Brief, d.d. 25 mei 2023, en aansluitend FactFindingrapport, door Sam Pormes, voorzitter Titane. 6

IK EIS EEN ONDERZOEK … door Charlotte LopuHaa (22 juni 2023)

(gepubliceerd op Facebook op de pagina: “Ik heb hart voor Molks erfgoed want …”)

Ik klap niet graag uit de school maar nu ik de openbare berichten van Sam Pormes, de voorzitter van stichting Titane, lees wordt het mij te gortig en mag iedereen weten wat mij is overkomen.
Sam Pormes heeft namelijk op de site van stichting Titane gereageerd op de Open Brief van Joop Burgerhout die hier onlangs geplaatst is. Het bestuur heeft op mijn vraag hoe het zit met 16.000 euro alleen maar gereageerd met mij te typeren als ‘veel te emotioneel’ of wat vaker voorkwam: er werd helemaal niet gereageerd.
Het is mij te gortig geworden. Na bijna 35 jaar als vrijwilliger gewerkt te hebben voor Titane ben ik er klaar mee.

Sam Pormes kletst in zijn Fact Finding Rapport vele pagina’s aan elkaar, maar hij geeft geen antwoord op de vraag waarom  Titane en Kamboti geen externe, financiele controle toelaat. Daar draait namelijk alles om.  Hoe zit het met al die projecten die volgens hem heel succesvol zijn, hoe zit het met al die donaties en de verantwoordingen daarvan? Sam is voorzitter van Titane, Sam doet onderzoek naar Titane en Sam concludeert vervolgens dat zijn onderzoek eerlijk, objectief en transparant is. Slager Sam Pormes keurt zijn eigen vlees en vindt het heerlijk smaken.

Mijn verhaal zegt heel wat anders: in maart 2019 vroeg Frans Palyama mij om mee te doen aan een leningsactie. Titane had een bedrijf opgericht, Kamboti Pusaka, en dat was door omstandigheden in zwaar weer gekomen. Bijna 100.000 euro was geleend door de Rabo Foundation en dat geld was weg. Niet getreurd, er kwam een nieuwe Kamboti, en de Rabo heeft het geld niet teruggekregen. De nieuwe Kamboti had hetzelfde personeel als de oude, de voorzitter van Titane bleef voor de helft eigenaar en Frans Palyama was er vrijwel altijd.
Of ik alsjeblieft wilde lenen, er werd een behoorlijke druk op me uitgeoefend door Frans Palyama, want het ging om de arme boeren op de Molukken, en als ik mensen zou weten, dan moest ik hen ook maar vragen. Ik heb 5.000 euro geleend, en een goede vriend van me leende 11.000 euro. Contracten tussen mij en Kamboti werden opgesteld, Frans stuurde die naar me toe, het geld werd gestort op de rekening van Titane. Ik zou binnen een half jaar het geld terugkrijgen met 8 % rente. Om de rente ging het mij niet. Ik had een rotsvast geloof in Titane en in Frans, en ik wilde er niet aan verdienen.
Na een jaar was de tweede Kamboti ook al verleden tijd en een derde werd opgericht. Weer met de voorzitter van Titane als voor de helft eigenaar, weer met bijna hetzelfde personeel en weer was Frans Palyama vrijwel altijd aanwezig. Zonder zijn toestemming gebeurde en gebeurt er niets met Kamboti.
We waren drie jaar verder. “Hoe zit het met mijn geld en met het geld van mijn goede vriend?” vroeg ik. Geen probleem, zei Frans Palyama, maar ik vond het vervelend en stelde voor dat ik uit eigen zak alvast 5.000 euro zou terugbetalen aan mijn goede vriend. Ik schaamde me voor het gedrag van Titane en Frans Palyama. Daarom deed ik dat.
Opeens meldde Frans dat hij al 5.000 euro had gestort op mijn rekening. Ik ging toen aan mezelf twijfelen, vroeg naar betalingsbewijzen, maar die kon hij niet geven. Alles lag bij de accountant. En Frans Palyama had een voorstel: ik mag goederen verkopen die hij prive liet verschepen vanuit de Molukken. Tweederde van de winst is voor Titane en een derde is voor mij. Dan verdiende ik alvast mijn eigen lening terug.
Een bewijs van terugbetaling heeft hij uiteindelijk niet kunnen overleggen, met als simpele reden dat er nooit was terugbetaald.
In maart 2023 kreeg ik te horen dat ik niet geleend had aan Titane, maar aan Kamboti nummer 2 en dat ik daarom geen geld hoefde te verwachten. Sam Pormes, de eerlijke, transparante en objectieve voorzitter van Titane schreef dat Titane zich moreel verantwoordelijk voelde en met een geweldig betalingsvoorstel zou komen. Dat zou eind april gebeuren. Ik heb niets gehoord, behalve dan een scheldpartij van de vrouw van Frans Palyama die me voor duivel en satan heeft uitgemaakt.
Vanaf 2015 is niets gecontroleerd, Sam Pormes en Frans Palyama deden alles samen. En om nog helderder te zijn: ik ken niet een project van Titane dat geslaagd is.

Na 35 jaar alles gedaan te hebben voor Titane kom ik in 2023 tot de conclusie dat er een objectief onderzoek moet plaatsvinden naar de praktijken van Titane.
Niet alleen voor mezelf, maar ook voor de honderden donateurs en geldleners eis ik dat.

Reactie factfindingrapport, door Joop Burgerhout (4 juni 2023)

(gepubliceerd op Facebook op de pagina: “Ik heb hart voor Molks erfgoed want …”)

Voorschoten, 4 juni 2023

Aan het bestuur van Titane
t.a.v. Sam Pormes, voorzitter

Betreft: reactie factfindingrapport, d.d. 25 mei 2023

Beste Sam,

Je factfindingrapport heb ik gelezen en herlezen. Ik geef een korte reactie en meld tevens dat ik vanwege de voorbeeldfunctie die je hebt als politicus het bestuur van GroenLinks op de hoogte stel van de in mijn ogen kwalijke reuk die rondom TitanE hangt en jouw rol in deze. Daarnaast zal ik ook de belastingdienst informeren.

Systematisch geef ik een reactie op het rapport:

  1. In maart 2023 was het mij duidelijk dat het financieel beheer van stichting TitanE een drama is, omdat het ontbreekt aan inzicht en controle:
    1. In februari 2023 staat vast dat een planning van de nootmuskaatbusiness ontbreekt. Een begroting zend ik, waarin staat dat het in september a.s. kritiek wordt voor de continuïteit van Kamboti.

Er wordt aangedrongen op openheid. Machiel van der Schoot, een zeer welwillende ondernemer, komt tot de scherpe conclusie dat TitanE en Kamboti ten dode zijn opgeschreven, tenzij er rigoureus wordt ingegrepen.

  1. Machiel zegt toe te willen helpen met geld en met tijd. Weinig fatsoenlijk wordt hij door jou geantwoord.
  2. Mondeling en schriftelijk wordt door mij vele malen aangedrongen op transparantie en op financiële gegevens. Het gaat tenslotte om duizenden euro’s geleend geld, om werkgelegenheid van Molukse boeren en om educatieve projecten.
  3. Er wordt door het bestuur niet op gereageerd. Behalve dan in het factfindingrapport, waarin mij verweten wordt dat ik de penningmeester heb gekwetst en geen geduld had om te wachten tot de penningmeester terugkwam uit de Molukken.
  4. Jij had beter moeten weten, beste Sam! Ik heb niet gekwetst, en wilde alleen maar helpen en de boel redden. Steeds heb ik aangegeven dat het water aan de lippen staat en dat er haast was geboden. Nimmer had ik en heb ik slechte bedoelingen.
  5. Hoewel jij in aardig wat berichten de indruk wekt dat de financiën van TitanE gecontroleerd worden door een externe accountant, is dat niet waar. Er is een boekhoudkantoor dat de jaarrekeningen opstelt en steeds daarbij vermeldt dat het financiële verslag is opgemaakt aan de hand van aangeleverde gegevens.
  6. Je schrijft overigens consequent ‘accountcontrol’, wat anders is dan een ‘accountantscontrole’. Ik denk dat dat bewust is.
  7. Er is door het boekhoudkantoor geen onderzoek naar de bankafschriften gedaan, ook niet of en zo ja, hoe de giften van bijvoorbeeld de noodhulp terecht zijn gekomen bij de projecten. Ook is er geen onderzoek verricht naar het naleven van wet- en regelgeving.
  8. Er is geen controle op de besteding van de giften, er is althans niet over gerapporteerd. Waterfilterprojecten, nootmuskaatprojecten en andere activiteiten waren minder succesvol dan het factfindingrapport wil doen geloven.
  9. De jaarrekeningen zijn sinds afgelopen week niet meer in te zien op de website van TitanE. Gelukkig zijn ze gedownload.
  10. De Raad van Toezicht die volgens de mij beschikbare statuten van stichting Titane – laatst gewijzigd op 3 augustus 2000 – de financien kan inzien en controleren kent mijns inziens geen leden en kan daarom ook niet zijn taak verrichten.

 

  1. In maart 2023 werd mij ook duidelijk dat er op z’n zachtst gezegd niet transparant werd omgegaan met giften, leningen en afbetalingen:
    1. Charlotte Lopuhaa heeft in maart 2019 een grote som geld geleend. De penningmeester van TitanE had haar dat verzocht. Charlotte had het geld geleend en ik citeer jou: na voordracht, bemiddeling en zachte aandrang van Titane.
    2. Zij zou het geleende geld binnen een half jaar terugkrijgen met 8 % rente. Vier jaar later kreeg zij te horen dat ze niet aan Titane, maar aan een inmiddels niet-actieve Kamboti had geleend die geen greintje eigen vermogen meer zou hebben.
    3. Je hebt aan Charlotte beloofd dat zij voor eind april jl. een goed voorstel zou krijgen, maar tot nu toe is niets daarvan vernomen.
    4. Save Home, Kerk in Actie Culemborg en particulieren op Facebook vragen om helderheid, een artikel in Marinjo heeft als titel “Creatief omgaan met hulpgeld voor Maluku” en dat leidt niet tot enige transparantie, behalve dat jij in je factfindingrapport meldt dat je uitgebreid gerapporteerd hebt in sociale media, waarbij je FB noemt, en separate verantwoordingen aan gemeente. Een overall rapport ontbreekt, de jaarrekeningen zijn nietszeggend.

 

  1. Er is onwil om transparant te zijn en dat is niet van de laatste tijd:
    1. Onder meer naar aanleiding van de mislukte order van Verstegen en de impact daarvan op TitanE is in 2019 door een groot aantal vrijwilligers, verenigd in het Beleidsteam, aangedrongen op financiële transparantie van de TitanE-boeken. Een interne onderzoekscommissie werd ingesteld die evenwel na maanden wachten haar opdracht teruggaf: er werd door het bestuur geen inzage geboden in de inkomsten en uitgaven.

De leden van het Beleidsteam zijn daarop allen vertrokken, met uitzondering van de bestuursleden die ook zitting hadden in het Beleidsteam.

  1. Het factfindingrapport besluit jij met de woorden dat TitanE een ANBI-status heeft, en dat daarin staat hoe de rechten van de belastingbetaler geregeld zijn over inzage in de financiën. Anders gezegd: meer dan een publicatie op de website van TitanE is er niet te verwachten.
  2. En al met al: er is geen enkele inzage! Noch het Beleidsteam in 2019, noch een beoogd bestuurslid, in casu: ondergetekende, krijgt iets te zien. De jaarrekeningen zijn, zoals gezegd, verwijderd van de website.
  3. Het wordt tijd dat de belastingdienst onderzoek doet.

 

  1. De verwevenheid tussen TitanE en de Kamboti’s is er, maar wordt ontkend:
    1. Naar aanleiding van de mislukte order van Verstegen en de impact daarvan op TitanE heeft het Kernteam – het kloppend hart van het Beleidsteam – in 2019 al aangedrongen op een ontvlechting tussen hulp (TitanE) en handel (Kamboti), mede vanwege de financiële problemen. Een notitie is opgesteld, maar daarmee is niets gedaan.
    2. De verwevenheid is groot: de voorzitter van TitanE is in alle Kamboti’s met 50% van de aandelen grootaandeelhouder; de penningmeester van Titane ondertekent namens de directie van Kamboti; en de ontslagen directeuren van de Kamboti’s schrijven in hun verweer op hun ontslag dat zij te maken hadden met de vrijwel altijd aanwezige penningmeester van TitanE. Tot op de dag van vandaag is dit het geval.
    3. Er zijn drie Kamboti’s (Kamboti Pusaka Maluku, Kamboti Ewang Maluku en

Kamboti Rempah Maluku). Zodra er schulden of andere problemen zijn, is een Kamboti niet meer actief. De mensen die schulden hebben, blijven achter. Het aantoonbare bewijs daarvan is Charlotte Lopuhaa. Het vermoeden is dat ook de Rabo Foundation die nog circa € 92.000,00 aan leningen heeft openstaan bij Kamboti (Pusaka), kan fluiten naar het geld.

  1. De niet-actieve Kamboti’s zijn trouwens nog wel aanwezig, maar er worden geen handelingen meer verricht. Hoe het dan zit met de schulden, is mij niet bekend. Volgens informatie van de Rabobank blijven de schulden bestaan.
  2. En om de verwevenheid extra te benadrukken: alle geldleners hebben te maken met TitanE, die de gelden rechtstreeks overboekt naar Kamboti. Om de onafhankelijkheid te bewijzen, lijkt het mij voldoende als er een notarieel contract bestaat tussen TitanE en Kamboti. Als dat er is, dan is Titane een investeringsbedrijf; en als dat er niet is, dan is er verwevenheid.  Beste Sam, ik hoop dat zo’n contract er is, maar dat zal de belastingdienst en een externe accountant moeten krijgen.

 

  1. Je eigen positie, beste Sam, vind ik dubieus:
    1. Je schrijft dat je zijdelings betrokken bent geweest bij TitanE. Ik heb stukken in mijn bezit, waaruit blijkt dat je in het hart van het bestuur van TitanE opereert.
    2. Je schrijft dat het bestuur jou recent verzocht heeft om toe te treden tot het bestuur.
    3. En je schrijft dat het bestuur in zijn geheel verantwoordelijk is.
    4. De indruk is er dat je jezelf indekt.

Tot slot: ik verwacht op 1 september 2000 euro met 6 % rente op mijn bankrekening. En met mij de geldleners die dat contractueel overeengekomen zijn met Buce Ubro, voorzitter van TitanE.

Met groet,

Joop Burgerhout

 

Brief, d.d. 25 mei 2023, en aansluitend FactFindingrapport, door Sam Pormes, voorzitter Titane

Beste Joop,

Hierbij doen we je toekomen, het factfinding rapport naar aanleiding van je opmerkingen en reacties naar het bestuur.

Het onderzoekrapport gaat ook over al deze kwesties.

Het bestuur meent dit te moeten doen omdat je enige tijd geleden door Frans gevraagd bent om een bestuursfunctie te vervullen.

Het bestuur heeft dit besproken en het advies van Frans niet overgenomen.

Daarbij heeft de manier waarop je communiceert en dan met name de toonzetting niet past binnen de organisatiecultuur van TitanE.

Ook de wijze waarop je meent zaken aan de orde te moeten stellen heeft ons bevreemd en niet als passend ervaren.

Je kritiek op de penningmeester kreeg een heel persoonlijk ingezet en voorzien van de nodige insinuaties.

Gebruik maken van e-mail is niet de meest wenselijke manier om het financieel management van het bestuur aan de orde te stellen.

Zeker niet als de penningmeester nog verblijvend op Ambon en zich niet op adequate wijze kan verweren.

Bovendien gaat het om bestuurlijke aangelegenheden, waar het gehele bestuur verantwoordelijk voor is.

Je hebt niet gewacht tot de penningmeester was teruggekeerd. Je bleef maar doorgaan.

De Molukse cultuur kent vormen van communicatie die gebaseerd zijn op wederzijds respect. Wij hebben dan ook niet gemeend om niet op dezelfde wijze te communiceren.

Dit strookt niet met onze culturele waarden, waar wij bijzonder aan gehecht zijn. Natuurlijk heeft iedereen het recht zijn of haar eigen woorden te kiezen.

Kritiek is altijd bespreekbaar, maar wel in bestuursoverleg op basis van hoor en wederhoor en voorzien van onderbouwing.

Wij hebben onderzoek gedaan. Alle financiële stukken bij betrokken. De jaarrekeningen, accountverslagen.

Het bestuur is dan ook van oordeel dat wij geen reden zien om nog langer van je diensten gebruik te maken.

Wij wensen je veel succes.

Met vriendelijke groet Bestuur

TitanE

Fact finding notitie naar aanleiding van enige beschuldigingen rond gedane leningen en giften van en aan de Stichting TitanE

Verantwoording

In de afgelopen maanden is TitanE bestookt met een litanie van e-mails, van aantijgingen, beschuldigingen, hele en halve waarheden. De toonzetting is emotioneel en soms van persoonlijke aard.

Bestuur heeft besloten dit buiten beschouwing te laten, omdat zij niet mee wilt gaan in deze vorm van communicatie.

Reden om alle kwesties op zijn zakelijke merites te beoordelen.

Alle jaarrekeningen, bestuursbesluiten en e-mail verkeer maken onderdeel uit van dit onderzoek.

Op 15 april heeft het bestuur een digitale bestuursvergadering belegd en daarbij is Sam Pormes gevraagd om een onderzoek te doen naar de beschuldigingen.

Op 1 mei heeft hij zijn eerste proeve voorgelegd.

Dit is na thuiskomst van de penningmeester besproken. Wederom aangepast aan de hand van aangeleverde stukken.

Deze zijn wederom gecheckt en op 15 mei verwerkt. Op 18 mei aangeboden aan het bestuur.

Op 25 mei is dit rapport besproken en vastgesteld.

 

Vooraf

Het bestuur van TitanE heeft mij gevraagd toe te treden tot het bestuur. De laatste jaren ben ik zijdelings betrokken bij TitanE als vrijwilliger. Zo heb ik de coördinatie op mij genomen bij de noodhulp. In totaal werd ruim 100.000 euro ingezameld om de nood te lenigen.

Grote sponsoren waren de gemeenten.

Hierover is uitgebreid gerapporteerd, via social media (aparte facebook account) en separate verantwoordingen aan gemeenten.

Onlangs heb ik voor TitanE de armoedenotitie geschreven, vanwege de noodzaak om inzicht te geven wat de belangrijkste oorzaken zijn van armoede op de Molukken. En aan welke knoppen gedraaid moeten worden om uit de armoedefuik te ontsnappen.

Hier is uitgebreid in een conferentie over gesproken.

Een andere overweging is dat ik samen met Frans Palyama de stichting TitanE heb opgericht. Meer dan 100 kleinschalige projecten uitgevoerd. Deels als tussenschakel en intermediair tussen aanvrager op de Molukken en subsidiegever. In totaal gaat het om een omzet van ruim 4 miljoen euro.

Bij mijn afweging om er in te stappen is niet alleen emotioneel, maar ook historisch en inhoudelijke betrokkenheid en vanuit mijn expertise.

Houdt mij al 30 jaar bezig met internationale samenwerking en in het bijzonder als het gaat om structurele armoede bestrijding. Als Kamerlid heb ik mij o.a. bezig gehouden met buitenland, ontwikkelingssamenwerking en defensie. Maar ook professioneel, als directeur van het centrum voor Internationale samenwerking, bureau hoofd van de stichting Dutch Consortium Migrant Organizations (migratie en ontwikkelingssamenwerking). En als senior capacity building voor NGO’s in Indonesië (uitgezonden voor ruim 1,5 jaar door Cordaid). Tenslotte heb ik het verzoek breed getoetst aan de gedrag- en integriteitcode van politieke ambtsdragers.

Wij staan als politici voortdurend onder een vergrootglas, zeker gezien mijn functie als fractievoorzitter en kandidaat gedeputeerde.

Mijn eerste opdracht als bestuurder is om op basis van de vele briefwisselingen, apps en andere communicatiekanalen een factfinding rapport op te stellen naar beschuldigingen en aantijgingen over vermeende leningen die TitanE zijn aangegaan. Het zou gaan om en nabij € 300.000. (driehonderdduizend euro).

Uitgangspunt is dat leningen die zijn aangegaan, goedkeuring hebben gekregen van het bestuur en voorzien van een overeenkomst. Van belang is eveneens dat leningen en of andere giften dan schenkingen aan de Stichting TitanE op rekening van zijn gestort en daarmee vermeld staan in de accountrapporten, die jaarlijks zijn opgesteld.

Beschuldigingen en aantijgingen

TitanE is de oudste Molukse ontwikkelingsorganisatie in Nederland. Haar voorloper, Rela’69 werd in 1969 opgericht. En in 1996 opgegaan in de Stichting TitanE.

TitanE is ook de enige Molukse organisatie die zich heeft geprofileerd op diverse terreinen:

    Duurzame Ontwikkeling, Lokale Agenda 21, Millenniumgoals en Sustainable Development Goals.

    Mensenrechten daarbij in het bijzonder de Inheemse rechten van diverse Molukse Masyarakat Adat gemeenschappen.

    Structurele armoedebestrijding in de vorm van meer dan 100 kleinschalige projecten.

    Noodhulp. Na de Kerusuhan (1999-2003), waar TitanE samen met de partners een niet onbelangrijke rol heeft gespeeld zowel bij de noodhulp, mensenrechten als vredes initiatieven.

    Begin van deze eeuw is er behoefte aan een nieuw, debat over armoede en sociale ontwikkeling. Over economische groei die wel banen oplevert, in plaats van het fenomeen jobless growth. TitanE lanceerde een nieuwe strategie: het ‘zelf doen’ waarbij partners op de Molukken, boeren ondersteunen waarmee ze zelf hun situatie duurzaam kunnen verbeteren.

TitanE heeft een visie. Geen politieke maar wel emancipatorisch. Wij in Nederland gaan niet bepalen hoe de mensen op de Molukken moeten werken. Niet onze normen en waarden staan centraal maar die van hun. Zet je Nederlands gesocialiseerde bril af en kijk dan naar de ontwikkelingen op de Molukken.

Kost tijd en geduld, maar op langer termijn gaat dit leiden tot structurele oplossingen. Dan maar een paar keer op je bek gaan, zei de voorzitter van TitanE op een bijeenkomst.

Wat hij duidelijk heeft willen maken is dat structurele armoedebestrijding met vallen en op staan betekent. Maar zo memoreerde hij ons beleid heeft meer succes dan 50 jaar ontwikkelingssamenwerking. Van alle projecten is nog geen 10% mislukt. Dat kan niemand ons nadoen.

Ook memoreerde hij vijf jaar geleden dat in de afgelopen 20 jaar, meer dan 25 Molukse organisaties aktief zijn geweest op onze terreinen. Slechts een enkeling is over gebleven. Een ander succesvolle stichting is die van Ambon-Vlissingen (stedenband).

De belangrijkste grondbeginselen van TitanE zijn:

    Steun op basis van Demand Driven.

    Niet TitanE is de actor maar haar partners

    Inbedding in de Molukse cultuur en adat beginselen

Met regelmaat wordt TitanE geconfronteerd van aantijgingen en beschuldigingen.

    TitanE zou 4 miljoen uit giro 555 hebben gebruikt. Feit is dat wij 0,0 hebben ontvangen uit giro 555.

    TitanE zou hulp van medefinancieringsorganisaties hebben gemonopoliseerd. Feit is dat TitanE in de afgelopen 25 jaar een betrouwbare partner is geweest van Oxfam Novib en Cordaid. Om als partner te worden beschouwd word je als organisatie doorgelicht. Zowel organisatorisch als financieel. Niet alleen deze structurele samenwerking maar ook programmatische samenwerking met Kerk in Aktie, Subsidiefonds Project Activiteiten en NCDO (Nationale commissie Duurzame Ontwikkeling) hebben bijgedragen aan het succes van TitanE.

    TitanE geeft geen verantwoording over haar projectsteun. Feit is dat TitanE in samenwerking met Oxfam Novib en Cordaid, met grote regelmaat partners uitnodigen voor voorlichting en bewustwording over haar programma. In totaal heeft TitanE meer dan 23 lokale Molukse gemeenschappen bezocht.

    Ook wordt TitanE verweten weinig te doen aan mensenrechten op Maluku. Feit is dat TitanE betrokken is en medeoprichter van de grootste NGO op de Molukken (Novib Partner) Network Baileo Maluku. Deze organisatie heeft aan de wieg gestaan van netwerken op het terrein van inheemse rechten. Samen met de activist Munir is TAPAK Ambon opgericht om schendingen van mensenrechten tijdens de Kerusuhan aan de kaak te stellen. De keuze van TitanE om het niet aan de grote klok te hangen is het armoede beleid. Als organisaties is samenwerking met overheden in Indonesië een noodzakelijke voorwaarde, om op de Molukken te werken. Dus een tweesporen beleid die niet altijd begrepen wordt. En ook geen belang hebben om ons te profileren.

Lesson to learn

Internationale samenwerking met Indonesië is niet voor iedereen weggelegd. Al helemaal niet met de Molukken.

TitanE adviseert aan iedereen die wat wil ondernemen dit niet te doen. Charity is geen basis voor structurele bestrijding van armoede. Maar als je eigenwijs bent om het wel te doen, zorg dat voor expertise, weet waar je aan begint, schakel geen familie in, en zonder betrouwbare partner is het dweilen met de kraan open.

Betrokkenheid met de Molukken is geen garantie tot succes.

Zelfs grote Nederlandse bedrijven met lokale vestigingen creëren hebben het moeilijk. Ze doen aan kennisoverdracht en veel werkgelegenheid. Maar slagen er niet altijd in om eerlijk te concurreren met Indonesische spelers. De nieuwe wetgeving schept een lastig klimaat voor buitenlandse ondernemingen.

Dat is ook een van de redenen dat TitanE zich niet presenteert als onderneming. En daardoor in staat is optimaal gebruik te maken van de faciliteiten van de overheid. Maar ook kansen hebben benut om samen met het maatschappelijk middenveld en regionale bestuurders druk uit te oefenen op de centrale overheid. Met als resultaat dat de havenfaciliteiten van Ambon aangepast gaat worden.

TitanE geeft steun aan haar partners. Ook dat is het geheim van succes.

Gesprekken met buitenlandse zaken (Nederland) die in het verleden gevoerd zijn blijkt het volgende:

    Nederlandse ondernemers moet vooral geduldig zijn. De snelheid zoals gewend zijn is geen goede raadgever.

    Je moet voldoende financiële reserves hebben.

    Kleine ondernemers kunnen hier niet aan voldoen.

    Het beste is te werken aan matchmaking

    Er bestaan grote cultuurverschillen, ook dat heeft geleid tot mislukking. Investeer in het scheppen van een persoonlijke band. Zorg dat je multireligieus denkt en handelt; Gastvrijheid hier is anders dan in Indonesië.

    Wat ik op basis van mijn ervaring toevoeg. Eten heeft een andere betekenis dan in Nederland.

    Het gevolg is dat de export naar Indonesië beperkt is tot slechts 800 miljoen.

TitanE is er in geslaagd de verschillen te overbruggen. Door onze partners op de Molukken worden wij voor 75% gezien als Moluks en nog voor 25% als Nederland. 25 jaar geleden was dit andersom.

Feiten en interpretaties

Het merendeel van de aantijgingen zijn meningen en of opinies zonder feitelijke onderbouwingen. Dat blijkt uit de vele e-mails, die bestuursleden hebben ontvangen.

  1. Van alle zaken die aan de orde zijn gesteld is maar 1 project met leningen gebaseerd op fei Een ander lening is volledig afgehandeld en verantwoord,
  2. Alle overige zaken zijn onjuist en verkeerd geadresseerd.

 

  1. a. Leningaktie “Revolving containers”

Deze Aktie is op initiatief van Joop Burgerhout tot stand gekomen. In totaal gaat het om en nabij 135.000. Deze leningen zijn voorzien van een overeenkomst. En worden gestort op rekening van TitanE. Dit betekent dat in het voorjaar van 2024 het in de accountrapport wordt verantwoord.

Uit de onderhavige stukken blijkt het volgende:

Het doel is om de eerste zending (container) te garanderen. Hieruit is slechts een marginale winst te verwachten; Uit de opbrengst wordt een tweede en derde container gegarandeerd. Uit deze opbrengsten is de verwachting dat in september 2023, 12% van de leningen kan worden afgelost. In december 2023 of begin 2024

(afhankelijk van klimaatomstandigheden) kan 35% worden afgelost. En de resterende 53% najaar 2024).

Een andere lening (2021-2022) betreft particuliere leningen van 25 deelnemers voor de productie van 25 drogers. Hiervan zijn 16 terug betaald. 9 hebben dit doorgezet als vorm van Revolving. Met hen volgen nog nadere afspraken. Dit is volledig terug te vinden in onze jaarrekening.

In de e-mails die de voorzitter mij is aangereikt blijkt dat (Joop Machiel en Charlotte) dit betwisten, zonder enige onderbouwing en feitenrelaas. Het eerlijke verhaal is dat deze leningen keurig en fatsoenlijk en in overleg met betrokkenen zijn afgehandeld.

  1. Crowdfunding Charlotte

De betrokkenheid van Charlotte met de boeren is groot. Geweldige inspanning en creativiteit, waarbij zij ook haar persoonlijke netwerk heeft aangesproken. Dit is niet alleen gewaardeerd maar heeft TitanE ook beroerd. Een geweldige solidariteit met de boeren. Niet alleen met giften, maar ook met haar creatieve verkoop van zelf ontworpen producten. Zij heeft leningen verstrekt van om en nabij 16.000 eur. Exacte bedrag heb ik niet kunnen traceren omdat dit geen leningen zijn die aan TitanE zijn verleend.

Centrale vraag bij dit onderzoek is aan wie zijn deze leningen dan verstrekt. Voor zover dit uit de stukken en overeenkomsten blijkt is dat verleend aan de organisatie (rechtspersoon) op Ambon. Met hen is een overeenkomst aangegaan. Dit wordt ook bevestigd met overeenkomsten met de deelnemers.

TitanE heeft hier geen formele en financiële betrokkenheid bij gehad. Wat duidelijk is dat sprake is van interpretaties op basis van emotie. Het betreft een partner van TitanE dus is TitanE hiervoor verantwoordelijk. Wel begrijpelijk maar onterecht. Ik verwijs hier voor naar de medefinancieringsorganisaties, zoals Oxfam Novib, Cordaid, Hivos, Giro 555. Zij zijn niet verantwoordelijk voor giften en leningen aan hun partnerorganisaties.

Een andere rol van TitanE om giften en leningen aan haar (ex)-partners op Ambon is die van ‘het doorsluizen’. Dit betekent dat zij faciliteert middels het beschikbaar stellen van haar bancaire rol. Dit wordt ingeboekt als een kruispost. En niet als lening aan TitanE.

Uit gesprekken met bestuursleden en informanten op de Molukken is gebleken dat wel sprake is van enige morele verantwoordelijk.

Volgens het bestuur is dan ook regelmatig actie ondernomen richting de desbetreffende organisatie op Ambon en niet zonder gevolg.

Zo is de samenwerking met de desbetreffende directeur opgezegd.

Ook wordt vermeld dat TitanE eigendom of voor een deel eigenaar is van Kamboti Ewang. Ook dit is niet juist en berust wederom op een misinterpretatie. Volgens Indonesische recht mogen Nederlandse (buitenlandse stichtingen) geen aandeelhouder zijn van Indonesische bedrijven.

Bovendien (geldt ook in Nederland) zijn aandeelhouders niet verantwoordelijk en niet aansprakelijk. Ik hoef maar te verwijzen naar de duizenden aandeelhouders van Shell, ING etc.

  1. Pacific Spizes

Ook hierover kan ik kort zijn. Pacific Spizes is partner van TitanE. Zij was bereid specerijen te importeren. Had alle belang dat de kwaliteit goed is en heeft (zoals meerdere Nederlandse bedrijven) geïnvesteerd in de producent. Het zou gaan om een bedrag van tussen de 75.000 en 83.000 euro. TitanE is wel betrokken als samenwerkingspartner, maar niet bij de besteding, laat staan in ontvangst nemen van deze middelen. Het is een zakelijke aangelegenheid tussen PS en Kamboti. Ook hier is de conclusie, TitanE heeft geen leningen ontvangen en is ook partij bij het aangaan van de overeenkomsten tussen PS en Kamboti.

  1. Rabobank

Ook bij deze aantijging is sprake van onzorgvuldigheid. Er is geen relatie met de Rabobank. Wel is TitanE rekeninghouder bij de Rabobank.

Uit dit onderzoek is gebleken dat men kennelijk de Stichting Rabobank Foundation bedoeld. Weliswaar is er een duidelijke relatie met de Rabobank. Maar de Foundation opereert onafhankelijk en financiert sociale, ecologische en economische projecten in ontwikkelingslanden.

In de landen waar zij actief zijn beschikken zij over een eigen apparaat, die zelf en eigenstandig besluiten nemen.

TitanE onderhoudt ook contacten met de Foundation geeft advies en verricht lobby activiteiten. Maar op geen enkele manier partij bij financiële overeenkomsten. Sterker de foundation verstrekt geen leningen en of kredieten aan Nederlandse stichting voor projecten in ontwikkelingslanden. Zij doen dit met bedrijven al daar. TitanE heeft juist de Rabobank Foundation ondersteunt bij dit conflict. Zo heeft zij een accountant in Jakarta ingeschakeld. Een rapport tot volle tevredenheid gedeeld. TitanE heeft op basis van het rapport hun medewerking aan de directie van KPM opgezegd.3. Conclusie. TitanE is geen partij bij de leningen van Rabobank Foundation en Kamboti. Het is dan ook buitenproportioneel en volstrekt onzinnig om TitanE hiermee te belasten en te beschuldigen.

  1. Losse zaken

Ook zijn er zaken die gekwalificeerd kunnen worden als giften. Zo ontvangt TitanE maandelijks dan wel incidenteel giften. Zo is bekend dat ook giften voorkomend uit verjaardagactiviteiten worden neergezet als zogenaamde leningen.

Al deze vormen van inkomsten worden vermeld en verantwoord in het jaarverslag en accountant verslag.

Wie heeft recht op informatie?

TitanE is een algemeen nut beogende instelling. Hierin is geregeld hoe en op welke wijze de belastingbetaler recht heeft op inzage in de besteding van de giften.

  1. Eindconclusie

Geen enkele beschuldiging is gebaseerd op feiten.

Voorde bestaande leningen zijn overeenkomsten afgesloten. Deze zijn nog niet afgerond omdat de aflossingen in de toekomst liggen.

Dus niet relevant voor dit onderzoek.

Sam Pormes

Zwolle, 25 mei 2023